انواع پانسمان زخم برای حیوانات

انواع پانسمان زخم برای حیوانات و اصول پانسمان

ارزیابی دقیق زخم و استفاده از پانسمان زخم مناسب برای حیوانات، جهت مدیریت و درمان حیوان امری ضروری است. بر خلاف انسان ها، حیوانات نمی توانند به ما بگویند چه اتفاقی افتاده، چه احساسی دارند و در کجا احساس ناراحتی دارند. بنابراین ضروری است که دامپزشکان هنگام پانسمان به زخم ها توجه کافی داشته باشند. بسته به شدت زخم و عمق آن، دلیل بروز زخم و محل آسیب دیده، پانسمان زخم نیز متفاوت خواهد بود. پانسمان های نوین از موثرترین انواع پانسمان برای بهبودی و درمان زخم در حیوانات هستند که انواع متفاوتی دارند. در این مقاله با انواع پانسمان زخم حیوانات آشنا می شویم .

پانسمان ایده آل برای حیوانات

زخم ها چه در انسان و چه در حیوانات، در صورت ورود آلودگی می توانند عفونی شده و خطرناک شوند. در مورد حیوانات حتی این خطر بیشتر وجود دارد، چرا که حیوانات نمی توانند مانند انسان از برخی آلودگی ها دوری کرده و میکروارگانسیم های زیادی نیز در بدن و محیط زندگی آن ها وجود دارد. چه به درمان حیوان خانگی خود می پردازید و چه یک حیوان بدون صاحب یا حتی وحشی، باید پانسمانی را انتخاب کنید که مناسب با شرایط زخم بوده و از بروز عفونت یا افزایش آن جلوگیری کند.

پانسمان ایده آل برای حیوانات باید:

• از زخم محافظت کند
• محیط زخم را مرطوب نگه دارد
• برای حیوان حداقل درد و فشار را داشته باشد
• مقرون به صرفه باشد
• هم چنین بهتر است در صورت نیاز به دبریدمان، جذب اگزودا یا رساندن عوامل موضعی به زخم کمک کند.

*عوامل موضعی می تواند شامل نقره، عسل یا سایر مواد و داروهای درمانی ضد میکروبی یا هر عامل دیگری که به بهبود زخم کمک می کند باشد.

برخی از انواع پانسمان زخم مناسب برای حیوانات

1. پانسمان های چسبنده

این نوع پانسمان که با نام پانسمان دبریدمان نیز شناخته می شود، برای پاک کردن زخم های بافت عفونی و نکروز کرده استفاده می شود. از یک پانسمان چسبنده می توان برای ایجاد پانسمان های مرطوب به خشک یا خشک به خشک نیز استفاده کرد. معمولا برای این کار از پانسمان های گاز استفاده می شود.

هدف اصلی از اعمال پانسمان چسبنده، برداشتن بافت از بستر زخم است. این پانسمان به زخم می چسبد و خشک می شود، سپس هنگام برداشته شدن، لایه های باکتری و کثیفی را نیز همراه با خود برداشته و حذف می کند. البته برداشتن پانسمان می تواند برای حیوان دردناک باشد.

توجه کنید که این نوع پانسمان فقط برای شرایطی است که زخم نیازمند دبریدمان و حذف بافت باشد و در غیر این صورت نباید استفاده شود. بخصوص در حیوانات به دلیل وجود مو (خز) و یا پر، برداشتن پانسمان چسبنده می توانند دردناک تر هم باشد.

2. پانسمان های غیر چسبنده

بر خلاف پانسمان چسبنده، این نوع پانسمان به بافت نچسبیده و هنگام تعویض بافت را بلند نمی کند. در عوض، با ایجاد یک محیط مرطوب و بهداشتی برای زخم، بستری مناسب برای رشد سلول های جدید را فراهم می کند. برداشتن پانسمان نیز دردناک نبوده و به آسانی انجام می شود.

پانسمان های غیر چسبنده خود انواع بسیار زیادی دارد که در ادامه از آن ها نام می بریم.

پانسمان سوراخ شده پلی یورتان :

این پانسمان ها اغلب برای پوشاندن زخم ها بعد از عمل استفاده می شوند که به بسته شدن زخم و بخیه ها در مراحل اولیه فرایند بهبود زخم کمک می کند.

پانسمان های گازی آغشته به محلولی مانند وازلین یا لوسیون :

پانسمان گازی آغشته به این مواد از خشک شدن پانسمان یا زخم جلوگیری می کند. البته پانسمان گاز برای زخم های سطحی و جزئی که فاقد عفونت و ترشح باشند قابل استفاده است. هنگام استفاده از پانسمان گازی برای حیوانات، بهتر است حتما به لوسیون یا وازلین بهداشتی آغشته شود، چرا که وجود مو یا پر در حیوانات، می تواند کندن پانسمان را دردناک تر کند.

پانسمان فیلم :

پانسمان های مقاوم در برابر آب هستند که محیطی مرطوب برای زخم حفظ می کنند، اما اجازه ی نفوذ بخار آب و تنفس پوست را می دهند. این نوع پانسمان نیز برای زخم های جزئی و سطحی مناسب است.

پانسمان زخم جاذب :

انواع جذب کننده ی رطوبت، اگزودا و ترشحات پانسمان، با عنوان پانسمان جاذب شناخته می شوند. برای مواردی که اگزودا بسیار زیاد است می توان از انواع سوپر جاذب هم استفاده کرد.

3. انواع پانسمان زخم فعال برای حیوانات

پانسمان های گفته شده پیش از این، تنها زخم را محافظت کرده و بستر مناسب زخم را فراهم می کردند. اما گاهی نیاز است تا از پانسمانی استفاده شود که علاوه بر محافظت از زخم، روند بهبودی را سریعتر کرده، میکروارگانیسم های عفونت زا را از بین برده و به درمان سریعتر زخم به طور مستقیم کمک کند. این پانسمان ها، پانسمان فعال هستند که حاوی یک ماده ی فعال است که به دبریدمان، ایجاد محیط مرطوب برای زخم و ترویج فرآیند های بهبود طبیعی بدن کمک می کند.

معمولا برای زخم های مزمن، زخم های عفونی، مانند زخم های ناشی از سوختگی یا بریدگی های عمیق عفونت کرده در حیوانات از پانسمان فعال استفاده می شود.

انواع پانسمان های فعال عبارتند از:

پانسمان هیدروکلوئیدی

این پانسمان ها که از مواد هیدروکلوئید ساخته شده اند اگزودای زخم حیوان را جذب کرده و به یک لایه ژل مانند تبدیل می کنند.

پانسمان هیدروژل

این پانسمان ها نیز می توانند برای دبریدینگ زخم استفاده شوند و به اندازه ی روش مرطوب به خشک موثر هستند، اما برداشتن آن ها بدون درد است. لایه ژل مانند این پانسمان اگزودای زخم را هم به خوبی جذب می کند.

پانسمان های ضد میکروبی

انواع پانسمان های بر پایه ی نقره، ید و عسل از انواع ضد میکروبی هستند که برای مقابله با رشد باکتری ها و از بین بردن آن ها موثر هستند.

تعویض انواع پانسمان زخم حیوانات

پس از اعمال پانسمان، زخم باید به طور منظم تحت نظر باشد و هر زمان که لازم باشد تعویض شود. بسته به زخم حیوان و نظر دامپزشک و نوع پانسمانی که استفاده می شود، زمان تعویض پانسمان متغیر است. پانسمان هایی که برای دبریدمان یا کاهش عفونت استفاده می شوند ممکن است نیاز باشد تا چند روز بر زخم حیوان باقی بمانند. اما در صورتی که :

• پانسمان از بیرون خیس شده یا به طور قابل توجهی کثیف شده باشد
• اگزودا از لایه ی بیرونی پانسمان نفوذ کرده باشد
• پانسمان بوی بد بدهد
• حیوان به پانسمان صدمه زده باشد

باید پانسمان را تعویض کرد.

توصیه هایی برای صاحبان حیوانات خانگی

اگر حیوان خانگی ، یا حیوان تحت حمایت شما دارای زخم نیازمند پانسمان باشد، بخصوص اگر نیاز به عمل جراحی باشد، این کار باید توسط دامپزشک انجام شود. اما برای جلوگیری از رنج حیوان و بدتر شدن وضعیت، می توان به هدف کمک های اولیه زخم حیوان را پانسمان کرد.

به منظور انجام کمک های اولیه زخم در حیوانات :

• در صورتی که خونریزی از زخم زیاد است، با استفاده از یک پارچه ی تمیز و وارد کردن فشار ملایم، خونریزی را کنترل کنید.
• زخم را با آب ولرم و صابون شستشو دهید. از شخصی بخواهید در گرفتن حیوان به شما کمک کند.
• در صورتی که جسم خارجی در زخم وجود دارد، آن را با استفاده از موچین جدا کنید.
• پس از خشک کردن سطح زخم، پانسمان را بر زخم اعمال کرده و با بانداژ ثابت کنید.

برای حیوانات غیرخانگی:

نکات گفته شده برای پانسمان اولیه است و برای پانسمان های طولانی مدت، باید پیش از آن موهای اطراف زخم تراشیده شده، داروی مورد نیاز اعمال شده و سپس پانسمان انجام شود.

در مورد حیوانات وحشی یا حیوان بدون صاحب، کمک های اولیه باید توسط فرد با تجربه و متخصص انجام شود تا مورد حمله ی حیوان قرار نگیرید.

در اولین فرصت، حیوان را به دامپزشکی برسانید.

برای حیوانات خانگی :

اگر زخم حیوان جزئی است و نیاز به درمان های تخصصی نیست، می توانید درمان را در خانه انجام دهید. در صورتی که قادر به کنترل حیوان نیستید و نمی توانید پانسمان را انجام دهید، با فشار دادن حوله به زخم و بند آوردن خونریزی، حیوان را به دامپزشکی برسانید.