3 دلیل شایع زخم های مزمن

چرا نباید زخم هایی که بهبود نمی یابند نادیده گرفت؟

اگر زخم یا زخم هایی دارید که در طول هفته ها یا ماه ها بدون علائم بهبودی چشم گیر باقی مانده اند، وقت آن است که به پزشک مراجعه کنید. یک زخم مزمن می تواند منجر به عوارض خطرناکی شود، اما گزینه های درمانی برای جلوگیری از بدتر شدن زخم و مشکلات جدی تر وجود دارد. طبق تعریف پزشکی، زخم های مزمن زخم هایی هستند که در عرض سه ماه بهبود نمی یاند. این زخم ها ابتدا به صورت آسیب های کوچک نمود پیدا می کنند، به عنوان یک جوش یا خراش. زخم ممکن است بارها و بارها تکرار شود، اما بهتر نمی شوند. اگر زخمی دارید که از این الگو ها پیروی می کند، زنگ خطری است که باید به دنبال مراقبت پزشکی باشید. در این مقاله 3 دلیل شایع زخم های مزمن را بررسی می کنیم.

چرا زخم خوب نمی شود؟

در حالی که گاهی اوقات برخی انواع سرطان می توانند به عنوان زخم مزمن ظاهر شود، زخم های مزمن اغلب به سه دسته ی اصلی تقسیم می شوند: زخم های مرتبط با دیابت، زخم های وردی پا و زخم های فشاری.

بهبود پیدا نکردن زخم در بدن یک فرد به طور کلی دلایل زیادی دارد. سه دلیل یاد شده، شرایطی را ایجاد می کنند که بدن قادر به ترمیم زخم نبوده و روند کندی آنقدر آهسته طی می شود که عملا زخم تغییر چشم گیری نکرده و هم چنان وجود دارد. هر یک از دلایل بروز زخم، با توجه به شرایط بیمار نیز ممکن است وخامت بیشتری داشته و بهبودی سخت تری داشته باشند. دلیل بروز زخم و بهبود نیافتن آن هرچه که باشد، مداخله ی پزشکی برای جلوگیری از وخامت بیشتر یا درمان زخم ضروری است.

3 دلیل شایع زخم های مزمن عبارتند از:

1. زخم های مرتبط با دیابت (زخم دیابتی)

افرادی که دیابت دارند بیشتر از سایرین در معرض خطر زخم های مزمن هستند. عوامل متعددی در این امر نقش دارند، از جمله :

نوروپاتی :

از دست دادن احساس در پا که به دلیل آسیب به عصب های انتقال دهنده ی درد اتفاق می افتد، باعث می شود که بریدگی های کوچک در پا حس نشده و بیمار متوجه درد یا سوزش در ناحیه ی مورد نظر نشود. بنابراین فرد به زخم ها بی توجه بوده و خطر عفونت زخم افزایش می یابد.

جریان خون ضعیف :

جریان ناکافی خون در بدن بخصوص در قسمت پاها، بهبود زخم را سخت تر می کند. نرسیدن مواد مغذی لازم برای ترمیم و بازسازی زخم و هم چنین گلبول های سفید برای مبارزه با عوامل خارجی، به دلیل اخلال در جریان خون، سبب می شود تا زخم به خوبی بازسازی نشده و عوامل عفونت زا نیز از بین نروند.

عفونت :

کاهش توانایی مبارزه با عوامل عفونت زا و سیستم ایمنی ضعیف تر در افراد مبتلا به دیابت، احتمال بروز عفونت را افزایش می دهد. وجود عفونت خود سرعت خوب شدن زخم ها را کند کرده و به تدریج موجب بدتر شدن زخم می شود. حتی در مواردی که زخم به سمت بهبودی نرود و عفونت گسترش یابد، ممکن است نیاز به قطع عضو برای جلوگیری از مرگ بیمار باشد.

وجود گلوکز در خون :

وجود گلوکز (قند) در خون، به خودی خود روند بهبودی زخم را کند می کند. گلوکز در خون موجب غلظت خون شده و مسیر را برای رسیدن مواد مغذی به زخم دشوار می کند.

جلوگیری از زخم مزمن دیابتی :

برای کنترل زخم های مزمن، افراد مبتلا به دیابت باید مطمئن شوند که پروتئین کافی دریافت می کنند، به درستی هیدراته (آب رسانی) می شوند و از همه مهم تر، سطح قند خون خود را کنترل می کنند. هم چنین فرد مبتلا به دیابت باید دقت کافی به بدن بخصوص پاها داشته باشد و تا جای ممکن از عوامل و شرایطی که ممکن است سبب بروز زخم شود دوری کند. در صورت بروز زخم نیز باید مراقبت های لازم برای جلوگیری از عفونت و انجام درمان به موقع اعمال شود.

درمان زخم های مزمن دیابتی

گزینه های درمان زخم دیابتی متعدد است. بسته به شرایط زخم، پزشک یا متخصص زخم تصمیم می گیرد که درمان به چه صورت انجام شود. درمان به طور کلی شامل کنترل سطح قند خون، تمیز کردن زخم و درمان عفونت در صورت وجود، استفاده از پانسمان زخم دیابتی (پانسمان های نوین تخصصی) و مراقبت های بیمار است. در موارد جدی مانند عفونت زخم یا قانقاریا، ممکن است قطع عضو نیز ضروری باشد.

2. زخم های وریدی ساق پا

زخم های وریدی پا، درصد بالایی از زخم های مزمن پا را تشکیل می دهند. این زخم ها اغلب از تورم کنترل نشده در پاها سرچشمه می گیرند. زخم ها می توانند دردناک و خارش دار باشند. در این بیماری، خون به خوبی به سمت قلب بر نمی گردد، بنابراین اغلب در پاها تورم و احساس سنگینی وجود دارد. پوست اطراف زخم می تواند سفت شده و تغییر رنگ دهد.

زخم های وریدی پا تمایل به عود کردن دارند و ممکن است پس از درمان نیز مجددا ظاهر شوند.

درمان زخم های وریدی پا

فشرده سازی :

استفاده از جوراب فشاری یا بانداژ های فشاری، یک درمان ساده اما موثر است. پوشیدن این جوراب ها سبب جلوگیری از تجمع مایع در پاها شده و می تواند به درمان زخم یا جلوگیری از بروز آن کمک کند.

ورزش و تمرینات مخصوص :

انجام تمرینات مخصوص، فیزیوتراپی و فعالیت های ورزشی مفید برای پاها، می تواند در درمان و هم چنین جلوگیری از بروز مجدد زخم وریدی پا موثر باشد.

جراحی :

در برخی موارد ممکن است پزشک تصمیم به جراحی عروقی برای درمان زخم وریدی پا بگیرد.

3. زخم فشاری

زخم بستر که با نام زخم فشاری نیز شناخته می شود، یکی دیگر از دلایل بروز زخم های مزمن است. افراد با محدودیت های حرکتی که در بستر یا روی ویلچر زندگی می کنند، در معرض خطر بروز زخم فشاری هستند. این زخم ها همانطور که از نام آن مشخص است، بر اثر ایجاد فشار مضاعف بر نقطه ای از بدن پدید می آیند. زخم فشاری چهار درجه دارد که از مرحله ی اول شروع شده و در صورتی که درمان نشود، به مرحله ی چهار که وخیم ترین آن است می رسد.

زخم فشاری معمولا بر روی استخوان دنبالچه، لگن، استخوان خاجی، کمر یا پاشنه ی پا پدید می آید.

در سخت ترین مرحله یعنی زخم بستر درجه چهار، آسیب حتی به مفاصل و استخوان ها هم رسیده است.

درمان زخم بستر

گزینه های درمان زخم فشاری، بسته به مرحله ی زخم و محل بروز متغیر است. اولین اقدام برای درمان زخم بستر، باید کاستن از فشار در نقطه ی مورد نظر باشد. بدین منظور بیمار باید جابجا شده و فشار زخم از بین برود.

در مرحله ی اول معمولا درمان تنها جابجایی و ورزش دادن بیمار است. در مرحله ی دوم زخم بستر که مقداری زخم باز دیده می شود، می توان از پماد ها و پانسمان های مخصوص برای بهبود استفاده کرد.

زخم بستر درجه سه وخیم تر است و درمان باید همراه با دارو و پانسمان زخم بستر باشد.

زخم بستر درجه سه و چهار، نیازمند مداخله ی متخصص زخم هستند و باید حتما مراقبت پزشکی به عمل بیاید. استفاده از پانسمان های تخصصی زخم، استفاده از آنتی بیوتیک ها و داروهای مسکن با صلاحدید پزشک، بهبود شرایط بیمار از نظر فیزیکی و روانی و حتی عمل جراحی برای موارد شدید، گزینه های درمان زخم فشاری هستند.

3 دلیل شایع زخم های مزمن : خلاصه ی مطلب

توجه به زخم هایی که بهبود نمی یابند اهمیت زیادی دارد. زخم هایی که با گذشت چند هفته یا چند ماه بهبود نمی یابند، زخم های مزمن هستند. روند درمان در زخم مزمن ضعیف است، بنابراین مستعد بروز عفونت بوده و مراقبت پزشکی مورد نیاز است. بجز موارد استثنایی مانند برخی انواع سرطان ها، عموما زخم های مزمن به سه دلیل به وجود می آیند.

3 دلیل شایع زخم های مزمن عبارتند از : زخم های دیابتی، زخم پای وریدی، زخم فشاری.

افرادی که در وضیعت سلامتی حساس به سر می برند و دیابت، محدودیت حرکتی یا زخم وریدی پا دارند، باید نسبت به زخم ها بسیار محتاط باشند و مراقبت پزشکی را به عمل بیاورند.